Taxonomie
Order: Siluriformes
Onderorder: Loricarioidei
Familie: Loricariidae
Onderfamilie: Hypostominae
Geslacht: Leporacanthicus
Soort: Leporacanthicus heterodon, Isbrücker, & Nijssen, 1989
Beschrijving
Als waarschijnlijk een van de kleinste Leporacanthicus-soorten, wordt heterodon maximaal 20 cm groot. Meestal blijven ze ongeveer 5 cm kleiner. L. heterodon heeft een platte lichaamsvorm en een lange, puntig hoofd. Typisch voor het geslacht heeft hij de twee vampier-achtige tanden, waaraan hij de naam vampier pleco dankt. Hoewel mannetjes odontodes kunnen vertonen van de kop tot aan de staart, is hun hele lichaam bedekt met een slijmerig slijm, waardoor het soms moeilijk is om deze soort te vangen.
De algehele lichaamskleur kan variëren van goudbeige, bruin tot bruingrijs. Er zitten zwarte vlekken over het hele lichaam en de vinnen.
Deze soort wordt vaak aangeduid als L172 of L172b, wat fout is aangezien dit een soort van het geslacht Ancistrini beschrijft.
Daarnaast wordt het ook wel golden vampire pleco genoemd.
Verspreiding en leefgebied
Leporacanthicus heterodon is endemisch in de Rio Xingu in Brazilië. Daar leeft hij in snelstromende, rotsachtige biotopen met warm water en veel zuurstof. Er kunnen watertemperaturen van meer dan 30 °C worden gemeten.
Dieet
Deze soort is carnivoor (vleeseter) en voedt zich in de natuur voornamelijk met slakken, kreeftachtigen en andere ongewervelden. Met hun puntige tanden kunnen ze spleten van steen en hout openbreken of zelfs de schelpen van slakken en mosselen.
In gevangenschap is de Leporacanthicus heterodon niet kieskeurig. Hun hoofddieet moet gebaseerd zijn op eiwitten. Levend, bevroren en droog voedsel worden allemaal geaccepteerd door deze soort.
Wij geven de voorkeur aan het voeren van Futterdose Snail soft granulaat en EBO Mossel soft granulaat.
Aquarium
Omdat deze soort niet erg groot wordt, heeft hij niet veel ruimte nodig. Aquariums vanaf 100 cm lengte zijn ideaal voor een groep van 3 - 4 exemplaren. Mannetjes zijn agressief naar elkaar en hebben daarom voldoende schuilplaatsen nodig, zoals stenen, hout en legholen. Een goed filter, een sterke stromingspomp en een luchtsteen zijn noodzakelijk om ze gezond te houden. Licht is niet nodig, omdat ze vooral 's nachts of tijdens het eten actief zijn. Als substraat kan alles van zand tot grind worden gebruikt.
Het water moet warm zijn, met ongeveer 27 - 30 °C. Wekelijkse waterverversingen van 50 - 80 % worden door Leporacanthicus heterodon zeer op prijs gesteld. Omdat deze soort uit de Rio Xingu komt, is licht zuur en zacht water ideaal voor hen. Dit kan worden bereikt met osmose- of turfwater. Ook catappa bladeren of elzenproppen doen goed werk.
Leporacanthicus heterodon kan zowel met alleen zijn eigen soort worden gehouden, of in gezelschapstanks. Omdat Leporacanthicus agressief kan zijn, moet men ervoor zorgen dat ze niet samen met te gevoelige vissen worden gehouden, die beschadigd kunnen raken door de puntige tanden van L. heterodon.
Geslachtsverschil
Het bepalen van het geslacht van Leporacanthicus heterodon is over het algemeen niet zo moeilijk.
Vanaf de zijkant kunt u zien dat de man wat platter en langer is. De vrouw lijkt hoger te zijn, vooral als ze vol eieren zit. Er is ook een klein verschil in kleuring te zien. Zoals bij de meeste Leporacanthicus hebben mannen de neiging wat contrastrijker te zijn en vertonen ze daarom een meer goudbruine basiskleur, terwijl vrouwen wat meer grijsachtige kleuren vertonen.
Normaal gesproken onthult het hoofd veel over het geslacht van een bepaald Leporacanthicus-exemplaar. In het geval van L. heterodon is dit iets anders. Zowel de man als de vrouw hebben een lang en puntig hoofd, wat het geen indicator maakt voor het geslacht.
Odontodes zijn te vinden bij beide geslachten. Mannen hebben over het algemeen iets langere kieuwen en zijn ook stekeliger aan de zijkant van de snuit.
De odontodes op de borstvinnen zijn over het algemeen een goede indicator. Mannen hebben ze langer met meer uitgesproken haken aan de uiteinden dan vrouwen.
Ook op de staart zijn mannen vaak stekeliger dan vrouwen.
Van bovenaf is ook bij deze soort het geslacht het makkelijkst te bepalen. Vrouwtjes hebben een breder lichaam met meer rondingen en zijn over het algemeen niet zo uitgerekt als mannetjes. Mannetjes hebben vrij lange borstvinnen.
Als we de hoofden van bovenaf bekijken, zijn de enige echt opvallende verschillen de bredere opening tussen de ogen van het vrouwtje en de over het algemeen meer puntige randen van het hoofd van de man.
Zoals het typerend lijkt te zijn voor Leporacanthicus, vertonen ook het heterodon vrouwtje gele stippen rond de genitale papil. Verder delen beide geslachten een vrij vergelijkbare papilvorm.
Voortplanting en kweken
Net als elke andere pleco paait ook Leporacanthicus heterodon in grotten. De eieren en larven worden door de vader beschermd en schoongemaakt.
Binnenkort wil ik een kweekverslag schrijven over mijn ervaringen met het kweken van deze soort.
Literatuur
Isbrücker, I.J.H., & Nijssen H. (1989).
Diagnose dreier neuer Harnischwelsgattungen mit fünf neuen Arten aus Brasilien (Pisces, Siluriformes, Loricariidae).
Die Aquarien- und Terrarienzeitschrift (DATZ), 42 (9): 541 - 547
